Advertisement 

Độc đáo vùng làm muối trên đá

1976e7125baff9f1a0be 17320904848962019015924

Nhịp Sống 365Trảng Muối 10 hecta nằm trên triền đá ở làng Gò Cỏ (phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi) có niên đại 2.000 năm được phát hiện gần đây là chứng minh kỹ thuật làm muối của người Sa Huỳnh cổ.

Vùng đất Sa Huỳnh nằm ở cực nam tỉnh Quảng Ngãi gắn với nền văn hóa trứ danh có niên đại khoảng 3.000 năm trước. Nơi đây có những ngọn núi vươn ra biển tạo nên khung cảnh thơ mộng làm say lòng người.

 Advertisement 

Nhìn từ biển vào đất liền thấy những bãi bờ thơ mộng cùng núi non hùng vĩ đẹp tựa tranh vẽ. Trong đó có bãi đá gần làng du lịch cộng đồng Gò Cỏ (phường Phổ Thạnh, thị xã Đức Phổ) nổi chìm trong nước, chứa bao điều kỳ thú. Bãi đá được gọi là Trảng Muối, nằm giữa rừng xanh thẳm và biển cả bao la.

Trảng muối nằm giữa biển và núi. Khu vực này cách nơi cư trú của người Sa Huỳnh cổ khoảng 800m và cách nơi có mộ táng 500m.
Trảng muối nằm giữa biển và núi. Khu vực này cách nơi cư trú của người Sa Huỳnh cổ khoảng 800m và cách nơi có mộ táng 500m.

Nơi này, cách đây hàng nghìn năm, người Sa Huỳnh cổ tận dụng nền đá cùng nguồn nước biển sẵn có để làm muối sử dụng trong cuộc sống hàng ngày. Khi triều cường lên, nước biển chảy vào các hồ chứa tự nhiên bên bờ biển. Ánh nắng làm cho nước trong hồ bốc hơi, tăng độ mặn của phần nước còn lại.

 Advertisement 

Sau đó người Sa Huỳnh cổ lấy nước trong hồ chứa đổ vào ruộng muối. Ruộng muối là các ô nhỏ trên mặt đá, vốn là những chỗ trũng tự nhiên hoặc được người dân dùng đất sét be bờ mà thành.

Khoảng 3 ngày sau, nước biển trong các ô đá bốc hơi kết tinh tạo muối trắng. Trung bình một ô đá thu được 2-3kg muối. Ước tính đồng muối cổ rộng khoảng 10 hecta, một bên giáp biển, một bên giáp núi và nằm trong không gian Di tích quốc gia đặc biệt văn hóa Sa Huỳnh.

 Advertisement 

Tại đồng muối này, người Sa Huỳnh cổ tận dụng nền đá, nguồn nước biển sẵn có để làm muối.
Tại đồng muối này, người Sa Huỳnh cổ tận dụng nền đá, nguồn nước biển sẵn có để làm muối.

9384e96358defa80a3cf 17320904853611189694734

Đồng muối cách nơi cư trú của người Sa Huỳnh cổ 800m và cách khu vực mộ táng của người Sa Huỳnh khoảng 500m. Khi du khách đến làng Gò Cỏ sẽ có cơ hội tham quan nơi làm muối cổ xưa này.

“Nghe ông bà kể lại thì cách làm muối trên đá ở đây có từ lâu lắm rồi. Khi tôi còn nhỏ thì bà cố tôi cũng làm, rồi đến bà nội tôi. Sau này đến mẹ tôi và rồi đến tôi…”, bà Bùi Thị Vân (làng Gò Cỏ) cho biết.

Người dân Gò Cỏ khéo léo chế sơ chế hải sản sau khi đánh bắt bằng cách cho muối vào nước rồi bắt lên chảo lớn, đun sôi. Cá cơm, cá nục được rửa sạch, xếp vào rổ tre rồi cho vào chảo luộc chín và nhấc ra để ráo nước.

Cá được xử lý theo cách nói trên, theo quang gánh của người dân Gò Cỏ đi bộ cả trăm cây số lên tận các huyện miền núi như Ba Tơ, Minh Long (Quảng Ngãi) nhưng vẫn không hư hỏng.

“Làm muối trên đá năng suất không cao nhưng bù lại muối rất tốt, để dành dùng trong gia đình, còn dư mới bán cho khách hàng. Muối này làm mắm cũng ngon lắm. Giờ có nhiều người mua với giá mỗi cân ba mươi ngàn nhưng không đủ muối để bán…”, bà Vân cho hay.

Ruộng muối là các ô nhỏ trên mặt đá, những chỗ trũng tự nhiên hoặc được người dân dùng đất sét be bờ mà thành.
Ruộng muối là các ô nhỏ trên mặt đá, những chỗ trũng tự nhiên hoặc được người dân dùng đất sét be bờ mà thành.

337caeef7059d2078b4819 17320914389401396216530

 Advertisement 

Đến nay, người dân Gò Cỏ vẫn làm muối trên đá, tiếp nối truyền thống của cha ông.
Đến nay, người dân Gò Cỏ vẫn làm muối trên đá, tiếp nối truyền thống của cha ông.

Tiến sĩ Đoàn Ngọc Khôi, Phó Giám đốc Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi nhận định, cách làm muối trên đá ở Trảng Muối tương đồng với đồng muối cổ Dương Phố ở Hải Nam, Trung Quốc (niên đại khoảng 800 năm sau Công nguyên). Đây cũng là minh chứng nền văn hóa của người Việt cổ tồn tại song song và phát triển rực rỡ ở nhiều khía cạnh như nhiều nền văn minh khác trên thế giới.

“Làng muối Sa Huỳnh nằm trong không gian Di tích Quốc gia đặc biệt Văn hóa Sa Huỳnh và là thành tố không thể tách rời với nền văn hóa khảo cổ này. Truyền thống làm muối biển liên tục kéo dài từ Sa Huỳnh – Chămpa – Đại Việt không bị đứt quãng. Do đó, cần nghiên cứu quy hoạch địa điểm Trảng Muối nằm trong Công viên Di sản văn hóa muối Sa Huỳnh”, ông Khôi cho hay./.

 Advertisement 

Hương An

 Advertisement 

Có Thể Bạn Quan Tâm

Nhịp Sống 365 – Trong năm 2024, các đơn vị thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Lào Cai đã huy động gần 47.000 ngày công, thực hiện nhiều hoạt động dân vận để hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai và phát triển kinh tế – xã hội. Để giúp người [...]

Nhịp Sống 365 –  50 tác phẩm ảnh nghệ thuật đặc sắc, khắc họa vẻ đẹp của đô thị Đà Lạt từ những góc nhìn độc đáo được giới thiệu tới công chúng. Tối 7/12, Báo Nhân dân phối hợp cùng Công ty TNHH Truyền thông Cineamic Media tổ chức Triển lãm ảnh nghệ thuật-chuyên [...]

Nhịp Sống 365 – Trước tình hình đợt rét đậm đầu tiên trong năm ảnh hưởng mạnh đến khu vực miền Bắc, tỉnh Lào Cai đã chủ động thực hiện các biện pháp phòng, chống rét nhằm bảo vệ đàn gia súc, gia cầm của người dân. Tại xã Tòng Sành, huyện Bát Xát, bà [...]

Nhịp Sống 365 – Ngày 7/12, tại khu tái định cư thôn Kho Vàng, xã Cốc Lầu (huyện Bắc Hà), Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai, ông Nguyễn Trọng Hài, cùng đoàn công tác của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam do ông Đỗ Chí Thanh – Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn dẫn [...]

Nhịp Sống 365 – Ngày 7/12, tại xã Cốc Mỳ, huyện Bát Xát, Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lào Cai phối hợp cùng Hội Chữ thập đỏ TP.HCM tổ chức chương trình trao hỗ trợ sinh kế cho các gia đình có hoàn cảnh khó khăn bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3. Trong [...]

Nhịp Sống 365 – Tối ngày 7/12, tại sân khấu chợ đêm – chợ Văn hóa Bắc Hà, huyện Bắc Hà đã tưng bừng tổ chức Hội thi trình diễn nghệ thuật khèn Hmông lần thứ ba. Đây là sự kiện nổi bật nằm trong khuôn khổ Festival Cao nguyên trắng Bắc Hà “Nghiêng say [...]

Nhịp Sống 365 – Ngày 6/12/2024, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam huyện Văn Bàn (Lào Cai) đã phối hợp cùng huyện đoàn Xuân Trường (Nam Định) tổ chức chương trình “Đông ấm vùng cao 2024” tại xã Nậm Xây, huyện Văn Bàn. Hoạt động này nằm trong chiến dịch tình nguyện mùa đông [...]

Nhịp Sống 365 – Tối ngày 6/12, tại Hải Phòng, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND thành phố Hải Phòng và các đơn vị có liên quan tổ chức Cuộc thi và Triển lãm tranh đồ họa các nước ASEAN lần thứ 4 – Việt Nam 2024. Cuộc thi [...]

Nhịp sống 365 – Theo thông tin từ Bộ Y tế, tính đến ngày 30/11/2024, Cuộc thi Sáng tác Logo ngành Dân số đã thu hút sự tham gia của gần 300 tác giả với 315 tác phẩm dự thi từ khắp các tỉnh, thành phố trên cả nước. Cuộc thi được tổ chức với [...]

Nhịp Sống 365 – Huyện Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam, vừa đưa ra báo cáo khẩn về tình trạng sạt lở đất đá tại nhiều khu dân cư trên địa bàn xã Trà Don. Đáng chú ý, nguy cơ tại làng Tu Hon (thôn 3) đang đặt ra yêu cầu cấp bách để công [...]

Nhịp Sống 365 – Trong khuôn khổ Dự án 1 thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi giai đoạn 2021-2030, huyện Đăk Tô (Kon Tum) đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ nhằm giải quyết tình [...]

Nhịp Sống 365 – Trong vòng 5 năm qua, nhờ sự chú trọng triển khai các chương trình và chính sách dân tộc, kinh tế – xã hội tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) và miền núi ở tỉnh Bình Thuận đã có những bước tiến đáng kể. Nhiều chỉ tiêu về [...]

Nhịp Sống 365 – Ngày 5/12, Hội Phụ nữ tỉnh Lào Cai phối hợp với UBND huyện Bắc Hà tổ chức chương trình truyền thông vận động với chủ đề: “Thanh thiếu niên dân tộc thiểu số tỉnh Lào Cai tiên phong thay đổi định kiến giới vì khát vọng phát triển”. Đây là một [...]

Nhịp Sống 365 – Sáng ngày 5/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh tổ chức Hội nghị sơ kết nhằm đánh giá kết quả triển khai mô hình bảo vệ môi trường gắn với phong trào “Gia đình 5 có, 3 sạch”. Chương trình diễn ra cũng là dịp để chia sẻ các sáng [...]

Nhịp Sống 365 – Thủ Dầu Một đang chuyển mình mạnh mẽ với những sáng kiến đột phá trong công cuộc xây dựng đô thị xanh, sạch, đẹp. Tiêu biểu là phong trào “Phụ nữ Đất Thủ hành động 4T,” hướng đến mục tiêu phủ xanh thành phố, tạo nền tảng cho một môi trường [...]

Nhịp Sống 365 – Hàng trăm năm qua, người dân làng Bàu Trúc vẫn gìn giữ nghề làm gốm truyền thống với bí quyết nặn thủ công bằng tay, đi giật lùi độc đáo. Nghề gốm Chăm xuất hiện ở làng Bàu Trúc (thị trấn Phước Dân, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận) từ cuối [...]

Nhịp Sống 365 – Bắc Hà, huyện vùng cao đặc biệt khó khăn của Việt Nam, đang dần thay đổi diện mạo nhờ những nỗ lực vượt bậc trong công tác giảm nghèo. Với chiến lược phát triển nông nghiệp làm mũi nhọn và sự hỗ trợ toàn diện từ chính quyền, Bắc Hà hiện [...]

Nhịp Sống 365 – Hình ảnh những chiếc ghe thuyền chở đầy ắp các loại hoa đến từ khắp các vùng miền cùng khoe sắc trên kênh Tàu Hủ (quận 8, TP.HCM) sẽ tạo điểm nhấn chính, tái hiện sinh động khung cảnh Tết truyền thống của miền sông nước Nam Bộ ngay giữa lòng [...]

Nhịp Sống 365 – Từng là một xã vùng cao khó khăn, Tả Phời (thành phố Lào Cai) nay đã vươn mình trở thành điểm sáng trong công cuộc phát triển nông thôn mới, với những chuyển biến toàn diện về kinh tế, văn hóa và đời sống.  Advertisement   Advertisement  Những thành tựu mà Tả [...]

Nhịp Sống 365 – Nhờ sự nỗ lực không ngừng trong công tác tuyên truyền và vận động, đời sống của trẻ em và phụ nữ ở vùng cao Tả Ngài Chồ, huyện Mường Khương, đang ngày càng được cải thiện. Hành trình nâng cao nhận thức về bình đẳng giới cho trẻ em Sáng [...]