Nhân lực ngành du lịch Việt Nam: Những thách thức cần giải quyết

Nhịp Sống 365 – Lượng khách quốc tế đến Việt Nam đang gia tăng mạnh mẽ trong những tháng cuối năm 2024, gần đạt mục tiêu đón 17-18 triệu lượt khách quốc tế. 

Hiện nay, cả nước có gần 200 cơ sở đào tạo du lịch, bao gồm 62 trường đại học, 55 trường cao đẳng và 71 trường trung cấp, tuy nhiên, chương trình đào tạo vẫn chưa hoàn toàn phù hợp với thực tế. Theo nhiều chuyên gia, mặc dù nhu cầu nhân lực ngành du lịch đang tăng cao, nhưng rất khó tìm được ứng viên đáp ứng yêu cầu chuyên môn và nghiệp vụ của các doanh nghiệp.

Quảng Cáo

Một trong những vấn đề đáng lo ngại là tình trạng thiếu hụt nhân lực vừa về số lượng lại vừa yếu về chất lượng. Điều này đã dẫn đến việc chất lượng dịch vụ trong ngành du lịch chưa đạt được tiêu chuẩn quốc tế. Các chuyên gia cho rằng, để nâng cao khả năng cạnh tranh của du lịch Việt Nam, việc phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao là yếu tố then chốt.

Theo Viện Nghiên cứu Phát triển Du lịch, năng suất lao động trong ngành khách sạn tại Việt Nam chỉ bằng 1/15 so với Singapore, 1/10 so với Nhật Bản và 1/5 so với Malaysia. Thậm chí, lao động du lịch Việt Nam còn phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt từ lao động nước ngoài, đặc biệt từ các quốc gia trong khu vực ASEAN như Thái Lan, Philippines, Malaysia, nơi có lực lượng lao động du lịch dồi dào và được đào tạo bài bản.

Du khách quốc tế tham quan đền Ngọc Sơn, hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội).
Du khách quốc tế tham quan đền Ngọc Sơn, hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội).

Hiện nay, mỗi năm ngành du lịch Việt Nam cần hơn 40.000 lao động, trong khi số lượng sinh viên tốt nghiệp từ các cơ sở đào tạo du lịch chỉ vào khoảng 15.000 người. Đặc biệt, một phần lớn trong số đó thiếu kỹ năng chuyên môn, với hơn 50% chỉ tốt nghiệp các bậc học trung cấp và cao đẳng. Những con số này cho thấy rõ ràng sự thiếu hụt nhân lực chất lượng trong ngành.

Quảng Cáo

PGS.TS Bùi Thanh Thủy, Trưởng khoa Du lịch tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, chia sẻ: “Nhân lực ngành du lịch là tài sản quý giá, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh và sự phát triển bền vững của ngành. Tuy nhiên, thực trạng nguồn lao động còn thiếu về số lượng và chưa đủ trình độ chuyên môn đã ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng phục vụ ngành du lịch”.

Để khắc phục những thiếu sót trong nhân lực du lịch, PGS.TS Nguyễn Đức Thắng, Trưởng khoa Du lịch tại Trường Đại học Công nghệ Đông Á, cho rằng cần có giải pháp đồng bộ, bắt đầu từ việc đổi mới và nâng cao chất lượng chương trình đào tạo. Các cơ sở đào tạo phải chú trọng đến ngoại ngữ, kỹ năng nghề nghiệp, kiến thức thực tế và chương trình thực tập. Bên cạnh đó, mỗi người lao động trong ngành cũng cần chủ động nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng nghiệp vụ, đặc biệt là khả năng sử dụng công nghệ trong công việc.

Đồng tình với quan điểm trên, ThS Nguyễn Thị Trang Nhung từ Trường Đại học Tôn Đức Thắng cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường hợp tác giữa nhà trường, doanh nghiệp và các cơ sở đào tạo, nhằm đảm bảo chất lượng đào tạo đáp ứng nhu cầu thực tế. Bà Nhung cho rằng, ngoài việc mở rộng quy mô đào tạo, cần chú trọng vào chất lượng, đặc biệt trong đào tạo bậc tiến sĩ du lịch, nơi hiện nay chỉ có ba cơ sở đào tạo trên toàn quốc.

Một trong những giải pháp quan trọng được nhiều chuyên gia đề xuất là việc thúc đẩy liên kết đào tạo quốc tế với các trường đại học và tổ chức uy tín trên thế giới. Đồng thời, việc nâng cao kỹ năng mềm cho sinh viên du lịch, đặc biệt là khả năng giao tiếp, làm việc nhóm và quản lý thời gian, sẽ giúp họ dễ dàng hòa nhập vào môi trường làm việc chuyên nghiệp.

Ông Hà Văn Siêu, Phó Cục trưởng Cục Du lịch quốc gia Việt Nam, cũng nhấn mạnh vai trò của các doanh nghiệp trong việc phối hợp với các cơ sở đào tạo để tạo ra nguồn nhân lực đáp ứng đủ yêu cầu công việc. “Không chỉ là cơ sở đào tạo, mà chính doanh nghiệp cũng phải tham gia tích cực vào quá trình đào tạo và phát triển nhân lực, đảm bảo chất lượng đầu ra”, ông Siêu nói.

Với việc Việt Nam liên tục giành được các giải thưởng du lịch quốc tế, ngành du lịch đang chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ. Tuy nhiên, để duy trì và phát triển bền vững, việc cải thiện chất lượng nguồn nhân lực là yêu cầu cấp bách. Cùng với sự đổi mới trong công tác đào tạo và hợp tác chặt chẽ giữa các bên, ngành du lịch Việt Nam hoàn toàn có thể tạo ra những sản phẩm du lịch có sức cạnh tranh cao trên thị trường quốc tế, từ đó thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ hơn nữa của ngành trong tương lai.

Xem thêm tại đây:Nhịp Sống 365

Lâm Nhi

Quảng Cáo