Nhịp Sống 365 – Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi chính thức có hiệu lực, lần đầu tiên quy định rõ ràng hành vi trốn đóng bảo hiểm và mở đường cho việc xử lý hình sự đối với các doanh nghiệp vi phạm nghiêm trọng.
Theo thông tin từ BHXH Việt Nam, Luật BHXH 2024 sẽ phân biệt rạch ròi hai hành vi vi phạm phổ biến hiện nay là chậm đóng và trốn đóng các loại bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế (BHYT), và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN).
Quảng Cáo
- Chậm đóng được hiểu là chưa nộp hoặc nộp thiếu tiền bảo hiểm sau thời hạn quy định, hoặc chưa hoàn tất việc lập danh sách người lao động thuộc diện tham gia trong vòng 60 ngày kể từ khi đến hạn.
- Trốn đóng xảy ra khi doanh nghiệp không lập hoặc lập không đầy đủ danh sách lao động tham gia bảo hiểm sau 60 ngày, hoặc cố tình không nộp/đóng thiếu tiền bảo hiểm dù đã bị cơ quan chức năng nhắc nhở.
Với các hành vi chậm đóng, doanh nghiệp sẽ bị yêu cầu nộp đủ số tiền nợ, cộng thêm lãi chậm đóng với mức 0,03%/ngày, đồng thời chịu xử phạt hành chính và bị loại khỏi danh sách xét thi đua, khen thưởng.
Đặc biệt, từ ngày 1/7, hành vi trốn đóng bảo hiểm sẽ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có dấu hiệu vi phạm nghiêm trọng. Đây là lần đầu tiên trong hệ thống pháp luật Việt Nam đưa ra chế tài hình sự đối với loại hành vi này, đánh dấu bước tiến lớn trong việc bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Để tăng cường thực thi, ngành bảo hiểm đang đẩy mạnh hoạt động thanh tra, kiểm tra, truy thu và xử lý các khoản nợ bảo hiểm kéo dài. Từ năm 2024 đến hết tháng 4/2025, BHXH Việt Nam đã tiến hành thanh kiểm tra gần 23.000 đơn vị sử dụng lao động. Kết quả cho thấy:
Quảng Cáo
- Gần 17.500 lao động bị phát hiện chưa được đóng hoặc đóng thiếu, với tổng số tiền phải truy thu hơn 130 tỷ đồng.
- Gần 39.000 người lao động khác cũng bị thiếu tiền bảo hiểm, dẫn đến yêu cầu truy thu hơn 127 tỷ đồng.
- Tổng nợ bảo hiểm trước thanh tra lên tới 2.100 tỷ đồng, trong đó BHXH đã thu hồi được khoảng 1.100 tỷ đồng sau khi vào cuộc.
Ngoài xử lý nợ bảo hiểm, cơ quan chức năng còn thu hồi hơn 12 tỷ đồng chi sai từ quỹ BHXH và BHTN, cùng 172 tỷ đồng từ quỹ BHYT do thanh toán sai quy định trong hoạt động khám chữa bệnh.
Theo đại diện BHXH Việt Nam, luật mới sẽ góp phần bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người lao động, đặc biệt là nhóm dễ bị tổn thương trong quan hệ lao động không chính thức. Bên cạnh đó, các quy định mới cũng giúp đảm bảo sự công bằng giữa các doanh nghiệp, tránh việc doanh nghiệp tuân thủ bị “thiệt” so với đơn vị cố tình lách luật.
Thuỳ Như
Quảng Cáo
