Nhịp Sống 365 – Y Tý và A Lù, hai xã nằm dưới chân đỉnh Ma Cha Va với độ cao hơn 2.000m so với mực nước biển, được biết đến là vùng cao nhất huyện Bát Xát. Vào mùa đông, nhiệt độ nơi đây thường xuyên giảm sâu, có lúc chỉ còn 1 – 2 độ C, kèm theo băng giá và sương muối dày đặc. Trước thách thức khắc nghiệt của thời tiết, chính quyền địa phương và người dân đã phối hợp chặt chẽ để bảo vệ đàn gia súc – tài sản quý giá nhất của nhiều hộ gia đình.
Ngay từ đầu mùa đông năm 2024, khu vực Y Tý đã trải qua ba đợt rét đậm, rét hại. Ông Tráng A Khứ, cư dân lâu năm tại thôn Ngải Trồ, chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi thường thả trâu tự do ra rừng hay ruộng bậc thang tìm cỏ. Những năm có băng giá hoặc tuyết rơi, số lượng trâu chết vì đói rét rất lớn.”
Quảng Cáo
Tuy nhiên, nhờ sự tuyên truyền tích cực từ các cán bộ xã, nhận thức của người dân đã thay đổi. Nhiều gia đình giờ đây chủ động xây dựng chuồng trại kín gió và tích trữ rơm khô từ sau mùa gặt. Ông Khứ cho biết thêm: “Tôi không còn thả trâu ra ngoài vào mùa đông nữa. Rơm khô tích trữ đủ để trâu ăn trong cả mùa, đảm bảo trâu luôn khỏe mạnh.”
Gia đình ông Sùng A Quả, sống gần nhà ông Khứ, là một ví dụ điển hình về cách phòng, chống rét hiệu quả. Sở hữu đàn trâu 6 con, trong đó có 3 con nghé, ông Quả đã trồng cỏ voi để đảm bảo nguồn thức ăn tươi trong mùa lạnh. “Khi cắt cỏ voi, tôi thái nhỏ và trộn với cám cho trâu ăn. Đàn trâu của tôi luôn được nhốt trong chuồng kiên cố, giữ ấm tốt nên chúng không bị ảnh hưởng bởi thời tiết,” ông chia sẻ.
Đặc biệt, đối với những con nghé từ 1 – 2 tuổi, ông Quả chú trọng bổ sung thêm tinh bột và di chuyển đàn trâu xuống khu vực thung lũng Thề Pả – nơi có khí hậu ấm hơn – vào những ngày rét đậm.
Quảng Cáo
Theo ông Lồ A Lử, Phó Chủ tịch UBND xã Y Tý, công tác phòng, chống rét được triển khai đồng bộ từ đầu mùa đông. “Xã chúng tôi hiện có 1.259 con trâu, trong đó có 237 con nghé dưới 1 tuổi. Năm nay, nhờ đẩy mạnh tuyên truyền và vận động, số lượng trâu, bò chết rét đã giảm đáng kể.”
Tương tự, xã A Lù cũng là địa bàn chịu ảnh hưởng nặng nề bởi giá lạnh. Ông Hà Ngọc Linh, Phó Chủ tịch UBND xã, cùng cán bộ xã đã trực tiếp xuống từng thôn để kiểm tra công tác bảo vệ đàn gia súc. Ông Linh cho biết: “Xã A Lù hiện có đàn trâu lớn nhất huyện với 1.572 con. Trâu là tài sản lớn của bà con, nhưng chúng rất dễ bị chết rét. Nhờ các biện pháp chủ động, số lượng trâu chết trong mùa đông năm nay đã giảm rõ rệt.”
Chính quyền địa phương cũng hỗ trợ các hộ dân bị thiệt hại do thiên tai bằng cách cung cấp giống trâu bản địa và Sa Pa – những giống có sức chịu lạnh tốt.
Không chỉ dừng lại ở việc xây chuồng trại kiên cố và tích trữ thức ăn, các thôn, bản còn nhắc nhở bà con không thả rông gia súc trong rừng vào mùa đông. Nhiều hộ dân đã tận dụng những ngày thời tiết tốt để vận chuyển cỏ tươi từ thung lũng về làm thức ăn cho gia súc.
Đặc biệt, sau đợt thiên tai lớn vào tháng 9/2024, với sự hỗ trợ từ Đảng, Nhà nước và các tổ chức, 28 hộ dân tại xã A Lù được hỗ trợ xây dựng lại nhà cửa và nhận 28 con trâu làm vốn phát triển kinh tế.
Từ đầu mùa đông năm nay, toàn huyện Bát Xát chỉ ghi nhận 15 con trâu và 2 con bò chết do đói rét – con số giảm mạnh so với những năm trước. Tại hai xã Y Tý và A Lù, số lượng gia súc chết rét thậm chí thấp hơn các xã khác có điều kiện thuận lợi hơn về khí hậu.
Rời vùng đất dưới chân núi Ma Cha Va khi trời đã về chiều, tôi không khỏi ấn tượng với hình ảnh những người nông dân vùng cao băng qua màn sương mù đặc quánh, mang theo những bó cỏ tươi về nhà. Họ đã vượt qua cái lạnh buốt giá để chăm sóc đàn trâu – “đầu cơ nghiệp” của gia đình – với quyết tâm không để mất đi nguồn sinh kế quý giá.
Câu chuyện về Y Tý và A Lù là minh chứng cho sự thành công từ việc phối hợp giữa chính quyền và người dân trong công tác phòng, chống rét cho gia súc. Những thay đổi tích cực không chỉ giúp bảo vệ tài sản của bà con mà còn khẳng định tinh thần vượt khó và ý chí mạnh mẽ của những người nông dân vùng cao.
Thanh Huế
Quảng Cáo
