Nhịp Sống 365 – Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa ban hành Quyết định số 324 ngày 19/2/2025, chính thức công nhận Lễ hội truyền thống chùa Tây Phương (xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, Hà Nội) là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Đây là sự ghi nhận quan trọng đối với giá trị văn hóa, lịch sử và tâm linh của lễ hội lâu đời này.
Chùa Tây Phương, còn gọi là Sùng Phúc tự, nằm trên núi Câu Lậu thuộc địa bàn xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất, Hà Nội. Theo sử liệu, ngôi chùa có từ thế kỷ XVI và được mở rộng vào năm 1554 dưới triều Mạc Phúc Nguyên. Sau đó, vào năm 1660, chúa Trịnh Tạc tiếp tục tu sửa và xây dựng thêm cổng Tam quan. Đến thời vua Lê Huy Tông, Uy vương Trịnh Giang cũng tổ chức trùng tu, đồng thời cho tạc thêm nhiều pho tượng Phật.
Quảng Cáo
Trải qua nhiều thế kỷ, chùa Tây Phương không chỉ là trung tâm tu tập, sinh hoạt tôn giáo mà còn là biểu tượng kiến trúc đặc sắc của Phật giáo Việt Nam. Những bia đá, hoành phi, câu đối và truyền thuyết gắn liền với ngôi chùa đã phản ánh rõ nét tinh thần độc lập dân tộc và giá trị văn hóa Phật giáo truyền thống.
Một trong những điểm nổi bật nhất của chùa Tây Phương là bộ 18 pho tượng La Hán, được chế tác tinh xảo, thể hiện rõ thần thái và tâm trạng của từng vị. Chính nét nghệ thuật độc đáo này đã khiến chùa Tây Phương đi sâu vào tâm thức văn hóa Việt Nam, trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều tác phẩm thi ca nổi tiếng.
Nhờ những giá trị lịch sử và nghệ thuật đặc biệt, chùa Tây Phương đã được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt theo Quyết định số 2408/QĐ-TTg ngày 31/12/2014.
Quảng Cáo
Lễ hội chùa Tây Phương được tổ chức hàng năm vào ngày 6/3 Âm lịch tại khuôn viên Di tích quốc gia đặc biệt chùa Tây Phương. Đây là sự kiện quan trọng, thu hút đông đảo người dân và du khách thập phương đến tham gia.
Lễ hội mở đầu với các nghi thức:
- Dâng lễ, cúng Phật tại chùa nhằm bày tỏ lòng thành kính.
- Rước kiệu và diễu hành phường Rối nước, một nét đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ.
- Dâng lễ vật từ lãnh đạo UBND các xã, thị trấn trong huyện Thạch Thất, thể hiện sự tôn kính đối với Phật giáo và truyền thống văn hóa địa phương.
Sau phần lễ, du khách có thể tham gia nhiều hoạt động văn hóa dân gian đặc sắc như:
- Trò chơi truyền thống: Ném còn, đi cà kheo, đánh đu…
- Biểu diễn nghệ thuật: Múa rối nước, diễn xướng cồng chiêng, giao lưu văn nghệ.
- Thi đấu thể thao dân tộc: Giao lưu vật dân tộc – một bộ môn mang đậm tinh thần thượng võ của người Việt.
- Trưng bày và giới thiệu sản phẩm địa phương: Các đặc sản của huyện Thạch Thất được giới thiệu đến du khách, góp phần quảng bá văn hóa vùng miền.
Việc Lễ hội chùa Tây Phương được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia là sự kiện có ý nghĩa quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống. Không chỉ là một lễ hội Phật giáo, đây còn là dịp để cộng đồng gắn kết, tôn vinh những giá trị tâm linh và lịch sử gắn liền với ngôi chùa hàng trăm năm tuổi.
Với sự quan tâm của các cấp chính quyền và sự hưởng ứng của người dân, lễ hội chùa Tây Phương sẽ tiếp tục là một điểm sáng trong bức tranh văn hóa Phật giáo Việt Nam, góp phần làm phong phú thêm kho tàng di sản dân tộc.
Thanh Huế
Quảng Cáo
