Nhịp Sống 365 – Bệnh viện Nhi Trung ương vừa tiếp nhận một bệnh nhi 7 tuổi từ Hà Tĩnh trong tình trạng nguy kịch, được chẩn đoán mắc viêm não do virus dại kèm theo suy hô hấp. Đây là trường hợp hiếm gặp khi bệnh nhi đã được tiêm vaccine phòng dại trước đó.
Theo thông tin từ gia đình, ngày 23/1/2025, bé gái bị chó nhà cắn vào vùng mặt. Ngay ngày hôm sau, người nhà đã đưa trẻ đến cơ sở y tế để tiêm vaccine phòng dại theo chỉ định. Tuy nhiên, khi mới hoàn thành được 3 mũi vaccine, trẻ bắt đầu có biểu hiện sốt cao, co giật và yếu chi.
Quảng Cáo
Nhận thấy diễn biến bất thường, gia đình lập tức đưa bé đến bệnh viện tuyến tỉnh để điều trị. Tại đây, các bác sĩ phát hiện bệnh nhi có dấu hiệu tổn thương não sớm, diễn tiến xấu với nguy cơ tử vong rất cao. Trước tình trạng nghiêm trọng, bé được chuyển gấp ra Bệnh viện Nhi Trung ương để tiếp tục hồi sức tích cực và theo dõi chuyên sâu.
Hiện tại, bệnh nhi đang được chăm sóc tại Khoa Hồi sức tích cực, Trung tâm Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương. Các bác sĩ nhận định, trường hợp này đặc biệt nghiêm trọng do vị trí vết cắn ở vùng mặt – khu vực gần hệ thần kinh trung ương, khiến virus dại có thể xâm nhập và tấn công não bộ nhanh chóng.
Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, mỗi năm toàn cầu ghi nhận khoảng 59.000 ca tử vong do bệnh dại. Trong đó, châu Á chiếm 59,6% và châu Phi chiếm 36,4%. Việt Nam cũng là quốc gia có bệnh dại lưu hành phổ biến nhiều năm qua, với số ca tử vong được ghi nhận ở hầu hết các tỉnh, thành trên cả nước.
Quảng Cáo
Điều đáng lo ngại là nhiều trường hợp tử vong đáng tiếc xuất phát từ tâm lý chủ quan, đặc biệt là khi bị chó nhà cắn. Không ít người cho rằng chó nhà đã tiêm phòng nên không thể mắc dại, hoặc e ngại chi phí tiêm vaccine, dẫn đến trì hoãn điều trị dự phòng kịp thời.

Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm cấp tính, do virus dại (Rabies virus) gây ra. Virus này lây từ động vật sang người chủ yếu qua các vết cắn, vết liếm trên da trầy xước hoặc qua niêm mạc (mắt, miệng). Khi xâm nhập vào cơ thể, virus sẽ tấn công hệ thần kinh trung ương, gây ra các triệu chứng viêm não cấp tính.
Đáng chú ý, bệnh dại gần như 100% gây tử vong khi bệnh nhân đã có triệu chứng lâm sàng. Dấu hiệu điển hình bao gồm: lo lắng cực độ, sợ nước, sợ gió, co giật, liệt, kích động và cuối cùng là hôn mê sâu, ngừng hô hấp. Theo WHO, trong 99% trường hợp mắc dại ở người, nguồn lây nhiễm chính là chó nhà. Bên cạnh đó, các loài động vật hoang dã như dơi, cáo, chồn, mèo hoang cũng có thể truyền virus dại. Thống kê cho thấy, trẻ em từ 5 đến 14 tuổi là nhóm nguy cơ cao mắc bệnh dại do đặc điểm hiếu động, thích tiếp xúc với vật nuôi và khó nhận thức rõ ràng nguy hiểm từ vết cắn, vết liếm. Virus dại hiện diện ở hầu hết các châu lục, trừ Nam Cực. Hơn 95% số ca tử vong do bệnh dại ở người được ghi nhận tại châu Á và châu Phi – nơi tỷ lệ tiêm vaccine phòng bệnh trên động vật còn hạn chế.
Dù bệnh dại nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa hiệu quả nhờ tiêm vaccine đầy đủ và đúng lịch. Vaccine phòng dại hiện nay được sản xuất từ virus dại đã bất hoạt, đảm bảo an toàn cho người sử dụng, không gây ảnh hưởng tới trí nhớ hay hệ thần kinh.
Các chuyên gia y tế khuyến cáo, ngay khi bị động vật cắn, đặc biệt là ở vùng đầu, mặt, cổ, cần xử lý vết thương tại chỗ bằng cách rửa sạch dưới vòi nước chảy với xà phòng trong tối thiểu 15 phút. Sau đó, cần đến ngay cơ sở y tế để được tư vấn, chỉ định tiêm vaccine và huyết thanh kháng dại kịp thời.
Bệnh dại tuy đáng sợ nhưng hoàn toàn có thể đẩy lùi nếu cộng đồng nâng cao nhận thức và thực hiện tốt các biện pháp phòng ngừa. Cụ thể:
- Tiêm phòng đầy đủ cho vật nuôi, đặc biệt là chó và mèo.
- Không thả rông chó ra đường, cần rọ mõm khi đưa chó ra nơi công cộng.
- Hạn chế tiếp xúc với động vật lạ, đặc biệt là trẻ nhỏ.
- Khi bị chó, mèo hoặc động vật hoang dã cắn, cần xử lý vết thương đúng cách và đến ngay cơ sở y tế để tiêm vaccine phòng dại.
Bệnh viện Nhi Trung ương tiếp tục theo dõi sát sao diễn biến sức khỏe của bệnh nhi 7 tuổi nói trên. Đây là hồi chuông cảnh tỉnh cho các bậc phụ huynh trong việc bảo vệ trẻ khỏi nguy cơ nhiễm bệnh dại từ vật nuôi trong nhà.
Thanh Chúc
Quảng Cáo