Nhịp Sống 365 – Bộ Lao động Thương binh và Xã hội đang tiến hành lấy ý kiến về dự thảo hướng dẫn thực hiện một số quy định trong Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi.
Các quy định này, nếu được thông qua, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2025. Theo đó, người lao động đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa tích lũy đủ số năm đóng BHXH sẽ được nhận trợ cấp hàng tháng, với mức tối thiểu bằng mức trợ cấp hưu trí xã hội.
Quảng Cáo
Điểm đáng chú ý là chính sách này áp dụng cho người đủ tuổi nghỉ hưu nhưng chưa đến 75 tuổi và chưa đủ điều kiện hưởng lương hưu. Người lao động cần nộp đơn yêu cầu và sẽ được hưởng trợ cấp từ chính quỹ BHXH mà họ đã đóng góp.
Cách tính trợ cấp cụ thể
Thời gian nhận trợ cấp được tính từ thời điểm người lao động đủ tuổi nghỉ hưu và nộp đơn đến khi họ đủ 75 tuổi. Mức trợ cấp phụ thuộc vào số năm đóng BHXH và mức lương trung bình đóng bảo hiểm. Người lao động có thể lựa chọn đóng một lần cho phần thời gian thiếu nếu muốn kéo dài thời gian nhận trợ cấp đến khi đủ 75 tuổi.
Ví dụ, một người lao động nghỉ hưu vào năm 2025 nhưng chưa đủ số năm đóng BHXH sẽ được tính toán số tháng được nhận trợ cấp dựa trên quỹ BHXH. Nếu số tháng hưởng ít hơn thời gian cần thiết để đạt 75 tuổi, họ có thể đóng bù để tiếp tục nhận trợ cấp.
Quảng Cáo
Ngoài ra, người được trợ cấp sẽ được Nhà nước đóng bảo hiểm y tế trong suốt thời gian hưởng. Nếu người hưởng qua đời trước khi hết thời gian nhận trợ cấp, thân nhân sẽ được nhận khoản trợ cấp một lần cho phần còn lại.
Mức trợ cấp tối thiểu và điều chỉnh định kỳ
Theo dự thảo, mức trợ cấp hàng tháng ít nhất phải bằng trợ cấp hưu trí xã hội. Hiện tại, mức trợ cấp cụ thể chưa được quy định rõ ràng, nhưng sẽ do Chính phủ quyết định, phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội và ngân sách nhà nước. Chính phủ sẽ xem xét điều chỉnh mức trợ cấp này định kỳ ba năm một lần để đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế.
Quyền lợi của thân nhân người hưởng trợ cấp
Trường hợp người hưởng trợ cấp qua đời, thân nhân có thể nhận trợ cấp mai táng phí nếu người đó đã đóng BHXH bắt buộc từ đủ 12 tháng hoặc BHXH tự nguyện từ 60 tháng trở lên. Mức trợ cấp mai táng phí tương đương 10 lần mức tham chiếu hiện hành.
Một ví dụ cụ thể
Giả sử ông A sinh năm 1964, đóng BHXH được 5 năm với mức lương trung bình là 6,15 triệu đồng/tháng. Ông A đủ tuổi nghỉ hưu vào tháng 10/2025 nhưng không đủ năm đóng để nhận lương hưu. Nếu ông chọn nhận trợ cấp hàng tháng, ông sẽ nhận được 500.000 đồng mỗi tháng trong 132 tháng. Sau khi nhận đủ số tháng này, nếu còn thiếu thời gian để đủ 75 tuổi, ông có thể đóng bù để tiếp tục hưởng trợ cấp cho đến khi đủ tuổi nhận trợ cấp hưu trí xã hội.
Tình hình thực tế về thu nhập người cao tuổi
Theo khảo sát năm 2022, phần lớn người cao tuổi tại Việt Nam dựa vào sự hỗ trợ từ con cái (chiếm 38%). Chỉ 15% số người già được hưởng lương hưu, trong khi 29% tiếp tục làm việc để kiếm thêm thu nhập và 10% nhận trợ cấp xã hội.
Chính sách trợ cấp cho người nghỉ hưu dưới 75 tuổi được kỳ vọng sẽ tạo ra mạng lưới an sinh xã hội tốt hơn, giúp người lao động an tâm khi không đủ điều kiện nhận lương hưu. Việc đóng bù thời gian thiếu cũng mang lại sự linh hoạt cho người lao động trong việc đảm bảo quyền lợi hưu trí.
Thanh Huế
Quảng Cáo
